Bệnh viêm đường hô hấp cấp (Covid-19) là bệnh truyền nhiễm cấp tính thuộc nhóm A do SARS-CoV-2 gây ra. Người bệnh Covid-19 có biểu hiện lâm sàng đa dạng: từ nhiễm không có triệu chứng, giống như cảm cúm thông thường, tới những biểu hiện bệnh lý nặng như viêm phổi nặng, suy hô hấp, sốc nhiễm trùng, suy chức năng đa cơ quan và tử vong, đặc biệt ở những người cao tuổi, người có bệnh mạn tính hay suy giảm miễn dịch.

Tính đến hết ngày 14 tháng 10 năm 2020, trên thế giới có 38.342.780  ca mắc Covid-19, trong số này có 1.090.101 trường hợp tử vong. Ở Trung Quốc, tỷ lệ tử vong lên tới 19% ở bệnh nhân từ 70 tuổi trở lên; 10,5% ở người có mắc bệnh tim mạch; 7,3% ở người mắc đái tháo đường; 6,0% ở người tăng huyết áp và 5,6% ở bệnh nhân ung thư. Trong khi đó, tám trong số 10 ca tử vong do COVID-19 ở Mỹ là người cao tuổi. Tại Việt Nam, có 17/245 trường hợp bệnh nhân nhiễm SARS- CoV-2 đều là người cao tuổi hoặc có bệnh lý nền mạn tính.

 Việt Nam hiện có khoảng 11,4 triệu người cao tuổi, phần lớn trong số này mắc nhiều bệnh mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh mạch vành... Trung bình người Việt Nam trên 60 tuổi có 2,6 bệnh, trên 80 tuổi 6,8 bệnh. Việc phòng bệnh là vô cùng quan trọng đối với người cao tuổi, sức đề kháng suy giảm, khả năng chống đỡ bệnh tật kém, dễ mắc bệnh và diễn biến bệnh thường nặng khi dịch bệnh xảy ra. 

Tài liệu hướng dẫn đưa ra 10 lời khuyên dành cho người cao tuổi phòng, chống dịch Covid-19 tại cộng đồng: Hãy ở nhà, hạn chế tối đa ra ngoài; Đeo khẩu trang đúng cách; Giữ khoảng cách an toàn; Rửa tay và vệ sinh cá nhân; Duy trì chế độ luyện tập đều đặn tại nhà; Dinh dưỡng đầy đủ, hợp lý; Kiểm soát tốt các bệnh mạn tính; Cung cấp thông tin sức khỏe bảnh thân; Cập nhật thông tin tình hình dịch Covid-19; Chuẩn bị trước một số việc cần làm nếu không may bị ốm hoặc bị cách ly.

Luyện tập thể dục thể thao nâng cao sức khỏe giúp người cao tuổi phòng, chống dịch Covid-19 hiệu quả. Ảnh: Đức Cường

Bên cạnh đó cần đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ, hợp lý: Người cao tuổi cần ăn đủ, đa dạng thực phẩm để phòng tránh suy dinh dưỡng, sụt cân. Chế độ ăn cần đủ các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như thịt bò, thịt gà, thịt lợn, cá, tôm, trứng và có thể phối hợp các loại đậu đỗ như đậu tương, đỗ xanh, đỗ đen… Chế biến hợp khẩu vị, sở thích, khả năng nhai nuốt thức ăn để có thể ăn đủ số lượng. Nếu không thể ăn đủ lượng thực phẩm cần thiết, gầy, hoặc sụt cân nên uống thêm các loại sữa bổ sung dinh dưỡng, từ 1-2 cốc mỗi ngày; Có thể sử dụng một số gia vị/thực phẩm chứa các chất giúp tăng cường miễn dịch như: tỏi, nghệ, sả, nấm, tảo biển, trà xanh, sữa chua…; Ăn chín uống sôi. Đảm bảo an toàn bảo quản, chế biến thực phẩm; Người cao tuổi nếu mắc bệnh tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, hay suy thận, suy tim thì thực hiện chế độ ăn điều trị các bệnh này như bác sĩ đã hướng dẫn’; Uống nước đủ: người cao tuổi uống từ 6 – 9 cốc (tương đương 1200ml -1800ml). Người cao tuổi có thể không cảm thấy khát nước, do vậy, người chăm sóc, các con/cháu cần nhắc người cao tuổi uống đủ nước. Cần uống nước sạch, ấm, uống từng ngụm nhỏ và chia đều trong ngày ngay cả khi không khát để giữ ẩm cổ họng. Không uống nhiều nước trước khi đi ngủ, không uống nước ngọt thay nước lọc; Không hút thuốc lá, thuốc lào, không uống rượu, bia.

Người cao tuổi là đối tượng rất dễ mắc bệnh và diễn biến nặng khi có dịch COVID-19 xảy ra. Chú trọng phòng bệnh như ở nhà, hạn chế tối đa ra ngoài, rửa tay, vệ sinh nơi ở, đeo khẩu trang, tránh tiếp xúc gần, thực hiện các giải pháp nâng cao thể trạng bằng liệu pháp dinh dưỡng, luyện tập, nâng cao đời sống tinh thần cũng như kiểm soát tốt các bệnh lý mạn tính hiện có giúp người cao tuổi đối phó với dịch Covid- 19 hiệu quả. Gia đình, người thân, hàng xóm, cộng đồng… Người cao tuổi cần một chế độ dinh dưỡng đa dạng và hợp lý để tránh bệnh tật. Nhưng đôi khi họ quên cả ăn, uống nước làm cho sức khỏe càng kém hơn. Vì vậy, những người trong gia đình cần chú ý quan tâm, chăm sóc người cao tuổi, hãy quan tâm  và đồng hành để giúp người cao tuổi thích nghi với môi trường sống hiện tại, không hoang mang, lo lắng trong bối cảnh dịch COVID-19.

                                                                                                          Bài: Mai Phương - CDC Điện Biên