Khi muỗi vằn hút máu người bệnh Chikungunya, chúng hút cả vi rút vào dạ dày, sau đó vi rút phát triển trong cơ thể muỗi, chúng đến tuyến nước bọt của muỗi, khi con muỗi này đốt người chưa bị bệnh, vi rút Chikungunya sẽ theo nước bọt muỗi xâm nhập vào máu người và gây bệnh.

          Người bị bệnh Chikungunya có biểu hiện: sốt cao đột ngột trên 390C, đau đầu, mệt mỏi, đau nhức các khớp đặc biệt là khớp ở tay, chân, nổi ban đỏ trên da. Đa số người bệnh sẽ phục hồi sau khoảng vài ngày đến một tuần, tuy nhiên một số trường hợp có thể bị đau nhức khớp kéo dài nhiều tháng. Nhóm bệnh nhân có nguy cơ mắc bệnh nặng hơn, bao gồm trẻ sơ sinh, người lớn có bệnh lý nền (tăng huyết áp, bệnh thận, tiểu đường,..). Nếu không được xử trí kịp thời bệnh có thể diễn biến nặng, thậm chí tử vong.

Bệnh Chikungunya có thể lây lan trên diện rộng tạo thành dịch, hơn nữa hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu nên công tác chủ động phòng chống dịch tại cộng đồng là việc vô cùng quan trọng.

          Loài muỗi truyền bệnh Chikungunya là muỗi vằn, loài Aedes aegypti và Aedes albopictus - đây cũng là loài muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue và bệnh Zika. Tại Điện Biên, chưa phát hiện loài muỗi Aedes aegypti nhưng loài Aedes albopictus là loài muỗi bản địa, đã thu thập được ở cả khu vực nông thôn và khu vực thành thị trên địa bàn toàn tỉnh. Các loài muỗi này thường đẻ trứng phát triển thành bọ gậy/lăng quăng ở các ổ nước nhỏ như bể, thùng chứa nước ăn, các loại rác thải có đọng nước mưa (lốp xe cũ, các loại chai lọ,…), trong các bẹ cây họ khoai ráy có đọng nước, chậu cây thủy sinh trong nhà,… Muỗi trưởng thành thường trú ẩn trong các bụi cây trong vườn, các bụi rậm quanh nhà, chúng đốt và hút máu người mọi lúc trong ngày, đỉnh cao là vào lúc sáng sớm và chập tối.

          Hiện tại, bệnh Chikungunya đang có xu hướng gia tăng, đã ghi nhận các đợt bùng phát lớn tại một số đảo ở Ấn Độ Dương và lan sang một số nước ở khu vực châu Phi, Nam Á và châu Âu, phía nam Trung Quốc,… Để phòng bệnh Chikungunya, mỗi người dân cần thực hiện tốt một số nội dung sau:

          - Đối với những người trở về từ vùng có bệnh Chikungunya, cần chủ động theo dõi sức khỏe trong vòng 12 ngày, khi có biểu hiện của bệnh cần đến cơ sở y tế để được khám và điều trị;

          - Tiến hành diệt muỗi và bọ gậy bằng cách: Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng. Hàng tuần thực hiện các biện pháp diệt loăng quăng/bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa; bỏ muối hoặc dầu hoặc hóa chất diệt ấu trùng vào bát nước kê chân chạn. Hàng tuần loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho
muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá...; phát quang các bụi rậm trong vườn, quanh nhà và quanh thôn/bản; có thể sử dụng các biện pháp diệt muỗi bằng hóa chất nếu mật độ muỗi cao,…

          - Phòng tránh muỗi đốt: Ngủ trong màn kể cả vào ban ngày; mặc quần áo dài tay khi làm việc tại các nơi có bụi rậm...

Tổng hợp